ازدواج با محارم در اوستا وجود ندارد

در رد ادعای اینکه خویدوده در اوستا به معنای ازدواج محارم آمده است :

الف ) در لغت شناسی که مدعی شده اند xᵛaētuuadaθa اوستایی در شکل مونث و xᵛaētuuadaiθī در وندیداد همان خویدوده روایت پهلوی ودینکرد است :

پاسخ : قسمت اول این لغت یعنی xᵛaētu معنای خویش می دهد و قسمت دوم vadaθa به معنی منجر شدن آمده است : نگاه کنید به قدیم ترین فرهنگ اوستایی جهان فرهنگ اوستایی پهلوی اویم ایوک (frahang ī oīm 2f, ed. Reichelt, p. 185) لذا اینکه در لغت این عبارت به معنای ازدواج فامیلی می باشد اعتبار لغوی ندارد. (گلدنر Karl Geldner (1877, p. 21 n. 1) بارتلمه( Christian Bartholomae (AirWb., col. 1860)و بنوئیست (Emile Benveniste (1962, pp. 34-38 همین کلمه به صورت uzuuāδaiia خارج شدن از خانه که هیچ ربطی به ازدواج ندارد .

vadha در زبان ودیک و ریشه vadh در اوستایی به معنایی منجر شدن به : to lead می باشد .

در برخورد زبان شناسان غربی با پارسیان هند ایشان در کتب خویش عبارت خویشکاری را برای ترجمه عبارت اوستا (نه پهلوی ) ارایه کردند . این ترجمه را دارمستتر پذیرفت و در کتابش تایید کرد (Darmesteter, 1883, II, p. 37) او همچنین نظر گلدنر در مخالفت با این ترجمه پارسیان را نیز رد کرد . بارتلمه نیز نظر گلدنر را پذیرفت . قسمت دوم این لغت یعنی vadaθa در زبان پهلوی به معنای ازدواج به کار رفت لغت wayūdag پهلوی به معنای ازدواج و همان Wedding انگلیسی است . اما از نظر او فراتر رفت و عبارت اوستا را عینا همان خویدوده پهلوی دانست . پس از ان فردیناند یوستی تایید کرد که واژه xᵛaētuuadaθa اوستایی همان خویدوده پهلوی نیست (Justi, p. 434 n. 5) . این نظر متقدمین زبان شناسی ایرانی است که تنها بارتلمه  معتقد است همان خویدوده است و یوستی ، دارمستتر و سنجانا عبارت خویشکاری را تایید کردند . گلدنر ترجمه دیگری ارایه داده ولی آن را خویدوده نمی داند .

ب)در رد این ادعا که xᵛaētuuadaθa و xᵛaētuuadaiθī در اوستا ( اعم از یسنا و یشت و وندیداد و ویسپرد و گاتها ) در مواقعی به کار رفته که به معنای ازدواج با محارم می باشد :

اما دلایل مستند ایران شناسان معتبر :

۱- نخست اینکه از ظاهر اوستا در مواقعی که این عبارات به کار رفته صرفا سفارش به انجام آن می آید وهیچ توصیفی در میان نیست .

۲- دوم اینکه در هیچ جای اوستا در مواضعی که این عبارت به کار رفته شاهدی بر اینکه این عمل ازدواج با محارم است نمی بینید بلکه برعکس شواهد مسلم وجود دارد که منظور چیز دیگری است . در اوستای قدیم کاربرد این واژه بسیار محدود است .در یسنا ۵۳.۵ عبارت xᵛaētauuē به اضافه vadəmnō برای ازدواج پوروچیستا با جاماسب آمده است گلدنر قسمت دوم را به the one who marries و قسمت اول را به خویش ترجمه کرده است . بارتلمه که بسیار تلاش دارد vadata را ازدواج بنمایاند در اینجا vadəmnō را به هشدار !!!! ترجمه کرده . هیچ یک از زبان شناسان قبل و بعد بارتلمه این ترجمه را نپذیرفتند . این یکی دیگر از شواهد اشتباهات عمدی بارتلمه در تلاش متعصبانه برای اثبات خویدوده در اوستا است . در اینجا دیگر گلدنر هم او را تایید نمی کند .بدیهی است که ازدواج پور وچیستا و جاماسب ازدواج محارم نبوده . هومباخ در Humbach (1956, p. 75; idem, 1959, I, p. 158: Brautführer و Benveniste (1969, I, pp. 239-44, see above) نظر گلدنر را تایید کردند ح. هومباخ بعدها این کلمه را به ” سخن گفتن با تو ” ترجمه کرد !!!! اما نهایتا زبان شناسان به صورت عام نظر گلدنر را پذیرفتند از جمله کلنز و پیرات Kellens and Pirart): paranymphe; Insler: bridegroom) یکی از نکات جالب در مراجع بعدی پهلوی برای خویدوده استفاده از این واژه در تفسیر های پهلوی یسنا ۵۳.۴ است که از عبارت خویدوده برای پوروچیستا استفاده کرده در دینکرد Warštmānsr nask in Dēnkard 9.45.4, و به صراحت به ازدواج او با جاماسب اشاره کرده . بعدا در موضع نگارش های پهلوی به خویدوده به این مبحث بازمی گردیم و اینکه در کتب پهلوی هم بعضی اشارات به خویدوده ازدواج هایی با غیر محارم بوده مانند همین ازدواج پور وچیست و ازدواج مشی و مشیانه (آدم و حوا ) که کتب پهلوی همگی آنرا نخستین خویدوده می دانند.